IC.XC.NIKA

IC.XC.NIKA
IC.XC.NIKA

Σάββατο 6 Σεπτεμβρίου 2014

Κυριακή προ της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού - Το χάλκινο φίδι


Ευαγγέλιο: Ιω. γ΄ 13-17
Ιω. 3,13 καὶ οὐδεὶς ἀναβέβηκεν εἰς τὸν οὐρανὸν εἰ μὴ ὁ ἐκ τοῦ οὐρανοῦ καταβάς, ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ὁ ὢν ἐν τῷ οὐρανῷ.
Ιω. 3,13 Κανείς δε δεν ανέβηκε στον ουρανόν, δια να μάθη εκεί και διδάξη εις σας αυτάς τας αληθείας, παρά μόνον αυτός που κατέβηκε από τον ουρανόν και έγινε δια της ενανθρωπήσεως υιός του ανθρώπου και ο όποιος εξακολουθεί, καθ' ον χρόνον ζη εις την γην, να είναι και στον ουρανόν ως Θεός.

Ιω. 3,14 καὶ καθὼς Μωϋσῆς ὕψωσε τὸν ὄφιν ἐν τῇ ἐρήμῳ, οὕτως ὑψωθῆναι δεῖ τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου,
Ιω. 3,14 Οπως δε ο Μωϋσής εκρέμεσε υψηλά το χάλκινι φίδι εις την έρημον, δια να το αντικρύζουν με πίστιν οι Ισραηλίται και να σώζωνται από το θανατηφόρον δηλητήριον των φιδιών της ερήμου, έτσι, σύμφωνα με το πάνσοφον σχέδιον του Θεού, πρέπει να κρεμασθή και ο υιός του ανθρώπου επάνω στον σταυρόν.


Ιω. 3,15 ἵνα πᾶς ὁ πιστεύων εἰς αὐτὸν μὴ ἀπόληται, ἀλλ᾿ ἔχῃ ζωὴν αἰώνιον.
Ιω. 3,15 Και τούτο, δια να μη καταδικασθή εις την αιωνίαν απώλειαν κανένας από εκείνους, που θα πιστεύσουν εις αυτόν, αλλά να κερδήση και να έχη την αιώνιον ζωήν.
Ιω. 3,16 οὕτω γὰρ ἠγάπησεν ὁ Θεὸς τὸν κόσμον, ὥστε τὸν υἱὸν αὐτοῦ τὸν μονογενῆ ἔδωκεν, ἵνα πᾶς ὁ πιστεύων εἰς αὐτὸν μὴ ἀπόληται, ἀλλ᾿ ἔχῃ ζωὴν αἰώνιον.
Ιω. 3,16 Διότι τόσον πολύ ηγάπησεν ο Θεός τον βυθισμένον εις τας αμαρτίας κόσμον, ώστε παρέδωκεν εις σταυρικόν θάνατον τον μονογενή του Υιόν· δια να μη καταδικασθή εις την αιωνίαν απώλειαν κάθε ένας που θα πιστεύη εις αυτόν, αλλά να έχη ζωήν αιώνιον.
Ιω. 3,17 οὐ γὰρ ἀπέστειλεν ὁ Θεὸς τὸν υἱὸν αὐτοῦ εἰς τὸν κόσμον ἵνα κρίνῃ τὸν κόσμον, ἀλλ᾿ ἵνα σωθῇ ὁ κόσμος δι᾿ αὐτοῦ.
Ιω. 3,17 Διότι δεν έστειλεν ο Θεός τον Υιόν του στον κόσμον δια να κρίνη και καταδικάση τον κόσμον, αλλά δια να σωθή ο κόσμος με την θυσίαν αυτού.

Το χάλκινο φίδι

Η Κυριακή πριν από την εορτή της Παγκοσμίου Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού μας προετοιμάζει πνευματικά για να συναισθανθούμε το μέγα μυστήριο της σταυρικής θυσίας του Κυρίου μας. Το ευαγγελικό ανάγνωσμα μας μεταφέρει σε μία ιερή συζήτηση μέσα στη νύχτα, όπου ο Κύριος απεκάλυψε στον κρυφό μαθητή του Νικόδημο το μέγα μυστήριο της σωτηρίας του ανθρωπίνου γένους. Κανείς από τους ανθρώπους, είπε, δεν έχει ανεβεί στον ουρανό, παρά μόνο εγώ που κατέβηκα από τον ουρανό και έγινα άνθρωπος. Κι ενώ τώρα είμαι στη γη, εξακολουθώ να είμαι και στον ουρανό. Και όπως κάποτε ο Μωυσής κρέμασε ψηλά το χάλκινο φίδι για να σώζονται μ’ αυτό οι Ισραηλίτες από τα θανατηφόρα δαγκώματα των φιδιών της ερήμου, έτσι σύμφωνα με το μυστηριώδες σχέδιο του Θεού πρέπει να υψωθώ εγώ ψηλά πάνω στο σταυρό.
Ποια όμως είναι η βαθύτερη σχέση ανάμεσα στο γεγονός αυτό της Παλαιάς Διαθήκης με τη σταύρωση του Κυρίου μας; Εκεί στην έρημο συνέβαινε κάτι το συνταρακτικό. Είχαν παρουσιαστεί φίδια φαρμακερά και τρύπωναν στις σκηνές των Ισραηλιτών. Φίδια αμέτρητα δάγκωναν όσους έβρισκαν μπροστά τους. Κι αυτοί με πόνους δυνατούς και κραυγές απελπιστικές σε λίγη ώρα έπεφταν νεκροί! Οι Ισραηλίτες τρομοκρατημένοι άρχισαν να καταλαβαίνουν ότι τιμωρούνται για τις πολλές τους αμαρτίες. Σκέφτηκαν ότι μόνον ο Θεός μπορούσε να τους σώσει. Έτρεξαν λοιπόν στον Μωυσή κι εκείνος με όλη του την ψυχή παρακαλούσε τον Θεό να τους σώσει. Και ο Θεός, σαν αγαθός πατέρας, επειδή είδε ότι μετανόησε ο λαός, άκουσε την προσευχή του Μωυσή και του λέει: Φτιάξε ένα φίδι χάλκινο και κρέμασέ το σε ένα ξύλο. Και πες στους Ισραηλίτες: «Καθένας που θα τον δαγκώσει φίδι, να κοιτάζει το χάλκινο αυτό φίδι και θα σώζεται από το θάνατο». Και το θανατικό σταμάτησε, οι Ισραηλίτες σώθηκαν.
Γιατί όμως ο Κύριος συσχετίζει το γεγονός αυτό με τη δική του σταύρωση; Το χάλκινο φίδι το ύψωσε ο Μωυσής καρφωμένο σε ξύλο. Στο τίμιο ξύλο του σταυρού υψώθηκε κρεμασμένος κι ο Χριστός μας. Τα φαρμακερά φίδια σκορπούσαν το θάνατο. Ο σατανάς, ο όφις ο αρχαίος, με τα φαρμακερά τσιμπήματά του νεκρώνει την ψυχή του ανθρώπου. Στην έρημο ο Μωυσής κρέμασε πάνω στο ξύλο ένα χάλκινο φίδι, που ήταν το ομοίωμα των φαρμακερών φιδιών. Στο σταυρό κρεμάστηκε ο ίδιος ο Κύριος, ο Οποίος θεωρήθηκε το ομοίωμα της αμαρτίας, καθώς σήκωσε επάνω του όλες τις αμαρτίες του κόσμου. Στην έρημο οι Ιουδαίοι ατενίζοντας το χάλκινο φίδι διέφυγαν τον πρόσκαιρο θάνατο, εμείς οι πιστοί ατενίζοντας τον Σταυρό του Χριστού λυτρωνόμαστε από τη σκλαβιά της αμαρτίας, από τον αιώνιο θάνατο, μπορούμε να εισέλθουμε όχι στη γη της επαγγελίας, αλλά στη Βασιλεία του Θεού.
Ο Κύριος στη συνέχεια εξηγεί στον Νικόδημο το νόημα της δικής του υψώσεως πάνω στο ξύλο του Σταυρού: Ο υιός του ανθρώπου, λέει, θα υψωθεί πάνω στο Σταυρό, για να μη χαθεί κανένας από όσους θα πιστεύουν σ’ Αυτόν στον αιώνιο θάνατο, αλλά να έχει ζωή αιώνια. Διότι τόσο πολύ αγάπησε ο Θεός τον κόσμο, ώστε παρέδωσε σε θάνατο τον μονάκριβο Υιό του, για να μη χαθεί στον αιώνιο θάνατο κανένας πιστός, άλλα να έχει ζωή αιώνια. Διότι δεν απέστειλε ο Θεός τον Υιό του στο αμαρτωλό γένος των ανθρώπων για να κατακρίνει και να καταδικάσει το γένος αυτό, αλλά για να σωθεί ολόκληρος ο κόσμος.
Εμείς κατανοούμε άραγε το ύψους αυτό της αγάπης του; Αντιλαμβανόμαστε την άπειρη αυτή και ύψιστη ευεργεσία του; Γι’ αυτό ας παρακαλούμε Αυτόν που τόσο πολύ μας αγάπησε, να μας φωτίζει να κατανοούμε όσο μπορούμε το ύψος της αγάπης του. Και να ζούμε πλέον μόνο για τον Θεό και με τον Θεό.Μ.Φ.Ν.Θ

Πηγή

Τετάρτη 6 Αυγούστου 2014

Η Μεταμόρφωση του Κυρίου και η θέωση των πιστών (Ματθ. 17,1-9)


Μιχαήλ Χούλη, Θεολόγου

Έξι ημέρες μετά την αποκάλυψη που έκανε ο Ιησούς στους μαθητές Του, ότι θα δουν σύντομα τον Υιό του Ανθρώπου (μεσσιανικός δανιήλιος τίτλος Του) ερχόμενο στη βασιλεία Του (Μθ. 16,28), και ακόμη: (α) για να προετοιμάσει τους μαθητές μπροστά στο Πάθος Του που πλησίαζε, ώστε να μην κλονιστούν ανεπανόρθωτα, (β) για να γνωρίσουν εμπειρικά ποιος στην πραγματικότητα είναι (Θεός επί γης) και (γ) για να τους δώσει να καταλάβουν ότι ΕΠΕΙΔΗ ΤΟ ΘΕΛΕΙ ΚΑΙ ΜΟΝΟ ΣΤΑΥΡΩΝΕΤΑΙ υπέρ της ζωής του κόσμου, παίρνει μαζί Του ο Ιησούς τον Πέτρο, τον Ιάκωβο και τον Ιωάννη και τους ανεβάζει σε ένα ψηλό βουνό (κατά χριστιανική παράδοση θεωρείται το Θαβώρ, στη νότια Γαλιλαία).

ΤΗΝ ΩΡΑ ΠΟΥ ΠΡΟΣΕΥΧΟΤΑΝ (η προσευχή είναι που οδηγεί στη χαρισματική ένωση με το Θεό), η όψη του προσώπου Του έγινε διαφορετική, ΕΛΑΜΨΕ ΣΑΝ ΤΟΝ ΗΛΙΟ, και τα ρούχα Του έγιναν ΑΣΠΡΑ, ΑΣΤΡΑΦΤΕΡΑ ΚΑΙ ΚΑΤΑΛΕΥΚΑ ΣΑΝ ΤΟ ΧΙΟΝΙ, τέτοια που κανένας βαφέας δεν θα μπορούσε τόσο πολύ να λευκάνει (βλ. Μάρκ. 9,3). Το υπερκόσμιο, και ποιοτικά ασύγκριτο σε σχέση με την πλάση, άκτιστο αυτό φως είναι η ενέργεια, η δύναμη και η δόξα του Θεού, Η ΦΥΣΙΚΗ ΔΟΞΑ ΤΗΣ ΘΕΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ (που υπήρχε εξαρχής στην θεανθρώπινη υπόστασή Του), και όχι η ουσία Του. Με αυτό το φως της θείας Χάριτος ενώνονται οι άγιοι καιΑΥΤΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ των ανθρώπων: Η θέωσή τους και ο αγιασμός τους, η θέα του προσώπου του Κυρίου, από την παρούσα ήδη ζωή.

Ξαφνικά, δύο πολύ σπουδαίοι άντρες εμφανίστηκαν, και άρχισαν να μιλούν μαζί Του: Ήταν Ο ΗΛΙΑΣ (εκπρόσωπος των προφητών) ΚΑΙ Ο ΜΩΥΣΗΣ (εκπρόσωπος του Νόμου του Θεού, που δόθηκε στην Παλαιά Διαθήκη). ΜΙΛΟΥΣΑΝ ΓΙΑ ΤΟ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ, που έμελε να συμβεί στην Ιερουσαλήμ, και ΜΕ ΤΟΝ ΟΠΟΙΟ ΘΑ ΕΚΠΛΗΡΩΝΕ ΤΗΝ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΤΟΥ. Όλα τα στοιχεία της ευαγγελικής διήγησης -οι έξι ημέρες, το όρος (παραπέμπει στο Σινά), η λάμψη Του, οι προφήτες, το φωτεινό σύννεφο, η φωνή του Θεού- επισημαίνουν την μοναδική ΑΝΩΤΕΡΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΜΩΥΣΗ ΚΑΙ ΤΟΝ ΝΟΜΟ της Παλαιάς Διαθήκης. Είναι αναγκαίο να τονίσουμε πως ΟΙ ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΠΡΟΤΥΠΩΣΕΙΣ του αγιαστικού έργου, της σωτήριας θυσίας του Χριστού και της αποστολής της Εκκλησίας.Γι’ αυτό και πολύ εύστοχα ονομάζεται η Παλαιά Διαθήκη «Παιδαγωγός εις Χριστόν» (προετοιμάζει την ανθρωπότητα να δεχθεί λατρευτικά την έλευση του Μεσσία Χριστού). Ακόμη, έξοχα επισημαίνεται εδώ Η ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΤΩΝ ΨΥΧΩΝ, εφόσον, και αναφορικά με το Μωυσή και τον Ηλία που μιλούσαν με τον Ιησού, ο μεν πρώτος είχε πεθάνει, ενώ ο δεύτερος είχε αναληφθεί εκατοντάδες χρόνια πριν. Και όμως περίμεναν, από την αγκαλιά του Θεού που βρίσκονταν (και βρίσκονται), να τον δουν στη δόξα Του, αφού γι’ Αυτόν προφήτεψαν εκείνοι και έδρασαν.

Και είπε ο Πέτρος στον Ιησού: «Κύριε, ΕΙΝΑΙ ΩΡΑΙΑ ΝΑ ΜΕΙΝΟΥΜΕ ΕΔΩ! (βασικό σημείο της διήγησης). Αν θέλεις, να κάνουμε εδώ τρεις σκηνές: Μια για σένα, μια για τον Μωυσή και μια για τον Ηλία». Η ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΕΥΤΥΧΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΘΕΑ ΤΗΣ ΔΟΞΑΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ, το θαύμα των θαυμάτων, ο ίδιος ο Παράδεισος- και με τα λόγια αυτά ο Πέτρος ζητά να μη τελειώσει σύντομα το θαυμάσιο αυτό και γλυκύτατο θέαμα και αίσθημα, ΔΙΟΤΙ ΕΠΙΘΥΜΟΥΣΑΝ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΔΙΑΡΚΩΣ ΜΕ ΤΟΝ ΙΗΣΟΥ. Η πορεία αυτή προς τη θέωση είναι η εκκλησιαστική οδός ΤΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗΣ ΚΑΙ ΜΥΣΤΗΡΙΑΚΗΣ ΖΩΗΣ, της μετανοίας, ταπείνωσης, άσκησης και αγάπης προς όλους.

Ενώ μιλούσε ακόμα ο Πέτρος, ΕΝΑ ΦΩΤΕΙΝΟ ΣΥΝΝΕΦΟ τούς σκέπασε (η Θεία Χάρη και συμβολικά η ένωση Ουρανού και γης δια του προσώπου και του έργου του Χριστού), και μέσα από το σύννεφο ΑΚΟΥΣΤΗΚΕ ΜΙΑ ΦΩΝΗ που έλεγε: «Αυτός ΕΙΝΑΙ Ο ΑΓΑΠΗΜΕΝΟΣ ΜΟΥ ΥΙΟΣ, ΑΥΤΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΕΚΛΕΚΤΟΣ ΜΟΥ, ΑΥΤΟΝ ΝΑ ΑΚΟΥΤΕ». Πλούσια τα θεολογικά συμπεράσματα από την τελευταία αυτή πρόταση του κειμένου: (α) Φαίνεται ηΤΡΙΑΔΙΚΟΤΗΤΑ του Ενός Θεού, (β) Ο Θεός είναι ΠΡΟΣΩΠΟ, που ενεργεί και ΣΧΕΤΙΖΕΤΑΙ με το λαό Τουκαι δεν είναι νεφελώδης δύναμη και ‘καθαρά ενέργεια’ στο σύμπαν, (γ) Ο Χριστός είναι ο ΑΛΗΘΗΣ ΥΙΟΣ και Λόγος του Θεού (σε αντίθεση με τους εμφανισθέντες στην ιστορία ΨΕΥΤΟΜΕΣΣΙΕΣ), η μόνη δυνατότητα σωτηρίας (Πράξ. 4,12) των ανθρώπων, ΔΙΑ ΤΟΥ ΟΠΟΙΟΥ ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΝΟΝΤΑΙ από δόξα σε δόξα, από την επίγεια ήδη ζωή και στην ανέσπερη βασιλεία Του, και (δ) Αυτός είναι Ο ΕΚΛΕΚΤΟΣ ΔΟΥΛΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ που βαδίζει προς το υπέρ όλων εξιλαστήριο πάθος Του (πρβλ. τη βάπτιση του Κυρίου, Μάρκ. 1,11).

Όταν άκουσαν οι μαθητές τη φωνή, έπεσαν με το πρόσωπο στη γη ΚΑΙ ΦΟΒΗΘΗΚΑΝ ΠΟΛΥ. Αυτή είναι στάση λατρείας του Θεού, προσκύνηση του μεγαλείου Του, αλλά ο φόβος εκφράζει και πνευματική ανετοιμότητα εκ μέρους τους. Δεν ήσαν δηλαδή πνευματικά έτοιμοι για ένα τέτοιο θαύμα και για τη θεία παρουσία, τόσο άμεσα συνδεδεμένη μαζί τους.

Τους πλησίασε τότε ο Ιησούς, τους άγγιξε (Εκείνος είναι η δύναμή μας) και τους είπε: «ΣΗΚΩΘΕΙΤΕ (ήτοι, δεν μπορούμε να μείνουμε μόνο στην ιδιωτική μας σύνδεση με το Θεό, αλλά πρέπει να συνεχιστεί η αποστολή μας ανάμεσα στους ανθρώπους ως αγάπη και μαρτυρία πίστεως) και ΜΗ ΦΟΒΟΣΑΣΤΕ». Η αγάπη προς τον Θεό απομακρύνει και τους πλέον σκοτεινούς φόβους, όταν ο άνθρωπος διακατέχεται από δυνατή πίστη. Σήκωσαν τότε τα μάτια τους και δεν είδαν κανέναν άλλον, παρά μόνο τον Ιησού (ΑΝ ΕΧΕΙΣ ΤΟΝ ΙΗΣΟΥ, ΕΧΕΙΣ ΤΑ ΠΑΝΤΑ). Ενώ κατέβαιναν από το βουνό (απαραίτητο μετά το ύψος της προσευχής είναι να προσφέρουμε και στην πεδιάδα, ήτοι στον κόσμο και τα προβλήματά του), τους πρόσταξε: «Μην πείτε σε κανέναν αυτό που είδατε, ΩΣΠΟΥ ΝΑ ΑΝΑΣΤΗΘΕΙ Ο ΥΙΟΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΝΕΚΡΟΥΣ» (βασικό σημείο της διήγησης) {Μτ. 17,1-9/ Μκ. 9,2-13/ Λκ. 9,28-36}. Πάντοτε δηλαδή καιροφυλακτούσε (όπως και έγινε στην ιστορία με διάφορους ψευτομεσσίες) η θρησκευτικό-πολιτική αναστάτωση των Ισραηλιτών και η παρεξηγημένη θεώρηση του Ιησού ως κοσμικού μεσσιανικού ηγέτη (πράγμα που συνεχώς προσπαθούσε να αποφύγει ο Χριστός), ο οποίος θα τους απελευθέρωνε, όπως πίστευαν, από την τυραννία της Ρώμης.



ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ:
ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΖΩΗ, Γ. Μαντζαρίδη, εκδ. Π.Σ. Πουρναράς, Θεσσαλ. 2010
ΤΑ ΤΕΣΣΕΡΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΠΡΑΞΕΙΣ ΤΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ, Τιμοθέου Κιλίφη, 4η έκδοση, Αθήνα
ΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ ΤΟΥ ΜΑΤΘΑΙΟΥ, Νικ. Σωτηρόπουλου, εκδ. Ο Σταυρός, 1981
ΤΟ ΚΑΤΑ ΜΑΡΚΟΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ, Ιω. Καραβιδόπουλου, εκδ. Πουρναρά, Θεσσαλ. 1988